Krasnystaw - Rys historyczny

mara

Polecam każdemu stronę poświęconą historii Krasnegostawu. Ta książka jest prawdziwą kopalnią wiedzy! jeszcze raz polecam Smile

[link widoczny dla zalogowanych]

StartFan

a tu stronka z fotami starego Krasnegostawu:

[link widoczny dla zalogowanych]

mara

muszę przyznać, że fajna inicjatywa. niezły album! Na jednym ze zdjęć z serii "Targi Rolnicze 1955r" jest mój śp. dziadek.

mara

a tutaj jeszcze stronka o zamkach:

[link widoczny dla zalogowanych]

mara

Zapowiedź filmu dokumentalnego o ludziach walczących na ziemi krasnostawskiej w czasie okupacji niemieckiej i sowieckiej.

http://www.youtube.com/watch?v=rYRjEULBJKg&eurl=http%3A%2F%2Fwww.nowytydzien.pl%2Fnowytydzien%2F%3Fp%3D4890&feature=player_embedded

mara

[link widoczny dla zalogowanych]

Konkurs "Moje wirtualne miasto".

ozos

Wstawiłem linka na strone główna.

mara

niedawno odkryłem, strona Narodowego Archiwum Cyfrowego - zdjęcia i nagrania do hasła "Krasnystaw"

[link widoczny dla zalogowanych]

mara

pierzeje robią wrażenie Cool

[link widoczny dla zalogowanych]

ozos

Jest tu kilka fotek z chmielakowych zlotów motocyki. 77 i 86 rok [link widoczny dla zalogowanych]

mara

Na stronie [link widoczny dla zalogowanych] można głosować na Krasnystaw jako miasto gdzie zostanie zorganizowana "megaimpreza". Krasnystaw jest na 4 miejscu, jakieś tam szanse jeszcze są. Może się włączymy Cool

mara

Obchodzimy rocznicę wybuchy II Wojny Światowej oraz napaści sowieckich wojsk na Polskę. Dlaczego nie obchodzimy rocznicy obrony i walk o Krasnystaw? Powinniśmy pamiętać również o naszej małej ojczyźnie, gdyż to właśnie tutaj nasi dziadkowie walczyli i ginęli za wolną Polskę właśnie tutaj, na ziemiach krasnostawskich. Jan Henryk Cichosz pamięta i przedstawia wydarzenia które miały miejsce 18 września.

18 września z kierunku Gorzkowa i Łopiennika nacierała niemiecka 4 dywizja piechoty, paląc po drodze wieś Rońsko i zabijając dwunastu niewinnych cywilów, zdobyła Krasnystaw, a następnie przekroczyła linię rzeki Wieprz i zalęgła po wschodniej stronie miasta. Niemcy tego dnia nie napotkali na silniejszy opór ze strony polskiego wojska. Późnym wieczorem i nocą wojsko polskie szykowało się do odbicia z rąk niemieckich Krasnegostawu. Centralna areną bitwy, która rozegrała się nad ranem 19 września była Kolonia Zastawie wraz ze wsią Łany. Dziś w Kolonii Zastawie, nieopodal ulicy Ułańskiej stoi wzniesiony w roku 1966 przez społeczeństwo Krasnegostawu i okolic obelisk ku czci poległych w tym miejscu 86 żołnierzy.

Pierwszym żołnierzem polskim, który natknął się tego ranka na Niemców, był jadący na rowerze zwiadowca. Zauważył go niemiecki żołnierz, który na ten czas wyszedł za swoją potrzebą za stodołę Prociów. Niemcy natychmiast otworzyli ogień. Na polnej drodze w kałuży krwi pozostał martwy zwiadowca. Po niedługim czasie z głębokich jarów, w których zalegli Polacy, nastąpił atak polskich żołnierzy, którzy w chwile później dostali się pod silny ogień z broni maszynowej, a następnie artylerii.

Brawurowe polskie natarcie zostało niemalże zdławione w połowie drogi. Tylko nielicznym żołnierzom udało się dotrzeć do pozycji nieprzyjaciele i w niewielu miejscach przekroczyć linię Wieprza. Jedne ze świadków tamtych dni Jan Troć, miał wówczas 8 lat, tak dzisiaj wspomina tamte chwile: Pamiętam jak w naszych zabudowaniach wieczorem ukryli się niemieccy żołnierze, a rano następnego dnia widziałem jak strzelali. W Południe podpalili naszą stodołę i oborę, a później widziałem wielu zabitych polskich żołnierzy i dużo leżącej broni. Widziałem także kilku zabitych Niemców. Inny, już nieżyjący świadek Józef Dziewulski z Małochwieja Dużego tak opisał w swym pamiętniku następny dzień po bitwie: Na polach Kolonii Zastawie natknąłem się na pierwszego poległego polskiego żołnierza, który miał przestrzelone nogi i poderżnięte gardło. Obok niego leżał stołowy nóż. Szedłem dalej pobojowiskiem, aż dotarłem do miejsca w którym obecnie wznosi się pomnik ku czci poległych. Polegli, a było ich dziesiątki, ugodzeni byli w różny sposób i w różne części ciała, a że pogoda była słoneczna i ciepła, to ich ciała były nabrzmiałe i miały ciemnobrązowy kolor. Na trzeci dzień dowiedziałem się, że sołtys Paweł Haras zmobilizował ludzi z Kolonii Zastawie i pogrzebali ciała poległych we wspólnej mogile. Razem ich było 86.

W trzeciej dekadzie października 19939 roku, za sprawą miejscowego Polskiego Czerwonego Krzyża i przy ogromnych staraniach księdza Aleksandra Miszczuka, wikariusza kościoła pw. św. Franciszka Ksawerego, doprowadzono do ekshumacji poległych oraz pogrzebu. Oczywiście to wszystko odbyło się za zgoda władz okupacyjnych. Ustalono – pisze we wspomnieniach Józef Dziewulski – termin ekshumacji i pogrzebu na koniec października 1939 roku. Starano się tak wyrobić, ażeby przed Wszystkimi Świętymi i Dniem Zadusznym ciała przenieść na cmentarz. Najwięcej obowiązków spadło na Kolonię Zastawie i okolicznych mieszkańców. Tak więc w pośpiechu zbijano trumny i krzyże. Następnie przystąpiono do ekshumacji. Lekarz do bezpośredniej pomocy wziął sobie Józefa Marka, który mieszkał nieopodal. Należy zaznaczyć ,że ciała do chwili ekshumacji leżały w ziemi sześć tygodni i były już w rozkładzie, a tym bardziej, że sprzyjała temu wysoka temperatura. Otóż ludzie, którzy byli przy tym zatrudnieni, bez przerwy palili papierosy. Ja pracowałem jako furman. Od swojego ojca wziąłem konia, a wóz miałem szykowny, to wziąłem dwie trumny. Pamiętam jeszcze jeden szczegół ( o tym także mówił będący przy ekshumacji, zmarły w 1982 roku, Henryk Hałas lat 20 z Krasnegostawu przyp. Autor)i wielu było tego świadkami. Otóż z jednego z poległych żołnierzy w momencie wkładania do trumny polała się krew. Zaskoczenie zebranych było ogromne, a będący przy tym lekarz stwierdził, że ten żołnierz miał dobrą krew i mógł żyć bardzo długo. A gdy wszystko było już gotowe, to kondukt pogrzebowy ruszył z dziesiątkami furmanek wiozących trumny. Na czele szedł ks. Aleksander Miszczuk i przedstawiciele PCK – wszyscy z opaskami Czerwonego Krzyża na rękawach. I tak jadąc przez Krasnystaw widziałem żołnierzy Wehrmachtu jak oddawali poległym wojskowe honory.

Na zdjęciach wykonanych przez anonimowego fotografa, które do Krasnegostawu z Nałęczowa zostały przysłane po śmierci ks. Miszczuka, widać kwaterę, oraz ks. Aleksandra Miszczuka stojącego na stoliku i zapewne wygłaszającego mowę pogrzebową, bo na taką tylko zgodzili się Niemcy. Oprócz pierwszego pogrzebu był i drugi, który odbył się w pierwszej dekadzie listopada. Był to pogrzeb poległych w rożnych okolicach Krasnegostawu. Z tego pogrzebu zachowało się zdjęcie, które do krasnostawskiego muzeum przysłał z Nałęczowa sam ks. Miszczuk. Na tym zdjęciu widać już zimowo ubranych ludzi i płatki śniegu. Zdjęcie zostało zrobione w pobliżu dzisiejszej komendy policji.

Jan Korszla, lat 88, twierdzi, że wiosną 1940 roku Józef Szczepanik z Surhowa, który miał pole w Kolonii Zastawie, wyorał zwłoki polskiego żołnierza. Tak więc pogrzebów poległych było aż trzy.

Jako ciekawostkę należy przytoczyć następujące wydarzenie. Otóż po bitwie do Krasnegostawu przyjechało z różnych stron Polski kilka rodzin poległych, między innymi przybyli rodzice poległego w Kol. Zastawie strzelca Bańki, rocznik 1913, którzy czynili wszelkie starania o to aby swojego poległego syna zabrać w rodzinne strony. W tym celu wynajęli już furmankę. Jednakże nie uzyskali zgody od Niemców. I tak to strzelec Bańka do chwili obecnej spoczywa na krasnostawskim cmentarzu w pięknie zadbanej żołnierskiej kwaterze.

Ogółem w obronie i bitwie o Krasnystaw we wrześniu 1939 roku poległo 159 żołnierzy. Najwięcej z 9 pułku piechoty 3 Dywizji Piechoty Legionów. Ponadto wśród poległych byli żołnierze z takich pułków jak: 10 pal, 23 ułanów, 63 piechoty wchodzącego w skład 14 Dywizji Piechoty, 172 komp. Saperów, 61 artylerii, 201 p. rezerwy, 55 Dywizji Piechoty, 58 piechoty z 14 Dywizji Piechoty. Z tego wynika, że stworzona w dygiem dekadzie września Armia Lublin składała się z okaleczonych pułków i dywizji wchodzących w zgrupowania Armii Łódź i Armii Kraków. Warto dodać, że pochowani na krasnostawskim cmentarzu polegli żołnierze zostali przywiezieni także z Kraśniczyna, Siennicy Nadolnej, Siennicy Królewskiej, Wólki Orłowskiej, lasu Borek, Jarczowa, Rońska i Łan.

Nie ulega wątpliwości, bitwa o Krasnystaw była wstępem do Bitwy Tomaszowskiej.

Jan Henryk Cichosz

[link widoczny dla zalogowanych]